Spotkanie DKK - "Niedoparki" Pavel Šrut

Podczas spotkań Dyskusyjnego Klubu Książki staramy się poznawać nie tylko polską literaturą, ale i obcą. Tym razem zmierzyliśmy się ze zbiorem historii czeskiego pisarza , Pavla Šruta, noszących tytuł „Niedoparki”. Książka zdobyła wiele prestiżowych nagród w Czechach, m.in. Nagrodę Magnesiia Litera, była laureatem Najpiękniejszej Czeskiej Książki Roku 2008 oraz zdobyła tytuł Książki Dziesięciolecia. Niedoparki podbiły również serca polskich czytelników, powstał nawet spektakl dla dzieci, oparty na fabule książki Pavla Šruta. W Polsce historia „Niedoparków” została wydana przez wyd. Afera, w przekładzie Julii Różewicz.

 

 Tytułowe stworki to prawdziwi pasjonaci skarpetek, inaczej zwani Skarpetkożercami. Ginące pojedyncze skarpetki to ich sprawka. Jednym z głównych bohaterów jest Hihlik mieszkający wraz z Dziadkiem w ścianie mieszkania Egona Wawrzyńca. Niedoparki nie mają swoich domów i mieszkają „kątem” u ludzi, oczywiście ukrywając się przed nimi. Oprócz Hihlika poznajemy również jego dalszą rodzinę Tulamora seniora, jego synów bliźniaków Ramzesa i Tulamora juniora. Wielki Szef, czyli Tulamor senior to prawdziwy skarpetkowy mafiozo. Hihlik i inne Niedoparki przeżywają wiele dziwnych przygód. Ich prawdziwym znawcą jest profesor Longin Kędziorek, który zajął się badaniem i opisaniem życia Niedoparków. A jak wyglądają typowi Skarpetkożercy? Profesor pisze o nich następująco:

 

„Ponieważ żywią się skarpetkami, ich ciało wygląda jakby składało się ze skarpet. Dzięki temu  są niezwykle gibkie i giętkie, potrafią wyciągać się i kurczyć. Niedoparki mają posturę raczej krępą i wysokość nieokreśloną. (…) Oczka ma niedoparek małe i rozbiegane. Najbardziej okazałą część jego twarzy stanowi otwór gębowy. Wraz z nosem może tworzyć coś w rodzaju trąby, podobnej do rury odkurzacza. Stworzenie jest więc znakomicie przystosowane do wydobywania strawy (skarpet) zza łóżka. (…) W chwili zagrożenia niedoparki zachowują się niczym kameleony! Potrafią zlać się z otoczeniem. Po prostu znikają!” (s.30)

 

Profesor za wszelką cenę pragnie złapać Niedoparka aby dokładnie poznać zwyczaje tego gatunku, jak na prawdziwego badacza przystało, poświęca temu każdą wolną chwilę. 

 

Warto wspomnieć również o szacie graficznej „Niedoparków”, które narysowała Galina Miklinova, która pewną historią ze skarpetką, zainspirowała autora do stworzenia nietuzinkowych postaci.

 

Książka „Niedoparki” ma swój urok, lecz nie każdemu przypadła do gustu. Klubowiczom nie spodobało się rozbicie historii Skarpetkożerców na tak wiele rozdziałów, które tylko rozpraszały fabułę i akcję. „Niedoparki” tak naprawdę mają wiele aluzji i nawiązań do świata dorosłych, choćby postać Ojca Chrzestnego, czyli Tulamora seniora. Stworki Pavla Šruta tak naprawdę bardzo przypominają ludzi i tak jak my czują, szukają przyjaźni i akceptacji.

 

Miłym podsumowaniem spotkania była gra „Nakarm Niedoparka”, znajdująca się na polskiej stronie książki - http://www.niedoparki.pl/

*Źródło okładki :  http://sklep.wydawnictwoafera.pl/index.php?route=product/product&product_id=55